Gruszczyn
24 09 2011 r.
Sesja popularno-naukowa pt.
W ruinach świętego Michała
ruiny kościoła św. Michała
Organizator:
Urząd Gminy w Krasocinie, Włoszczowskie Towarzystwo Historyczne, Dariusz Kalina p.o. kierownika OT NID w Kielcach
miejsce spotkania: ruiny św. Michała (jeżeli nie będzie pogody – OSP w Gruszczynie – miejsce d. dworu)
Program:
godz. 12.00-13.00 Msza święta polowa w ruinach kościoła św. Michała
godz. 13.00 -15.00 – SESJA POPULARNO-NAUKOWA:
13.05 – 13.30 – Roman Mirowski: Zabytki nieruchome Ziemi Włoszczowskiej cz. IV. Zabytkowe układy urbanistyczne na terenie powiatu
13.35-13.55 – Dariusz Kalina: Gruszczyn – dwór i kościół filialny p.w. św. Michała w Gruszczynie
14.00-14.25 – Rober Paliga, Robert Płaski, Maciej Przypkowski: Szlak zabytków reformacji
14. 25-15.00 – Iwona Kania-Soboń: Dziedzictwo wsi Gruszczyn z lat pierwszej wojny światowe”
Imprezę uświetni chór parafialny z Sędziszowa
Krasocin niegdyś był wsią należącą do większych odeń dóbr gruszczyńskich, dziś jest na odwrót…. Gruszczyn to gniazdo możnej niegdyś rodziny Gruszczyńskich, którzy w 1540 r. posiadali tu swój dwór.
Tak się o wsi tej wyraża Michał Rawita-Witanowski:
„Na północny – zachód od wsi Gruszczyna, grzbiet gór jeszcze się cokolwiek więcej wznosi, a górne warstwy około wiatraka i ruin starego kościoła, składają się z wapienia marglistego z wielką ilością rozrzuconych na polu krzemieni. Zainteresowani widokiem tych ruin, pozostawiwszy wózek, wspinamy się na skaliste, pokryte niegdyś lasem, dziś ogołocone z roślinności wzgórze. Sterczą tu nagie, smutne jak kościotrup, ściany kościoła, długie na 33, szerokie na 18 łokci. Liczne podpierają je szkarpy – trzy okna w głównej nawie a dwa w prezbiterium, rozmieszczone są po jednej tylko, zachodniej stronie. Okna przeciwległej ściany, znikły przez rozszerzenie gmachu od strony wschodniej, sprawdzić to łatwo patrząc na szczytową ścianę, gdzie główne wejście wypadło przez to nieco z boku. Z tej również strony, w części kapłańskiej, przystawiona zakrystia, zakryła symetrycznie rozmieszczone tu dawniej okna. Zakrystia ta występuje poza magistralne ściany świątyni, blisko i 5 łokci. Całość zbudowana z kamienia wapiennego, wydobytego na miejscu, obramienia tylko okien i drzwi oraz zębate szczyty, noszą ślady użytych cegieł. Okrągłe okno nad głównym wejściem, przypomina rozetę gotycką, w tym też stylu zbudowanym był cały kościół. Obecnie zgnilizna tu i zniszczenie! Gdzie niegdyś modliły się korne tłumy, piętrzą się gruzy zawalonych sklepień a chwasty i zielska pokrywają ich nagość. Nawet na krawędzi murów dwułokciowej grubości, wyrosła sosna karłowata, urągając wichrom i burzom. Pień jej przygarbiony jest kosodrzewiną, bo też rozsypujące się coraz bardziej masy wapienne – nie więcej dać mogą wilgoci, niż szczyty tatrzańskie.
Spoczywając w cieniu tych zagadkowych ruin, o których powstaniu i chwili upadku literalnie nic nie wiadomo, przeglądałem podróżne notatki, chcąc się coś dowiedzieć o przeszłości Gruszczyna”.
Że jest to kościół z 1621 r., że była to filia klasztoru franciszkanów w Chęcinach – dowiemy się na sesji popularno-naukowej – udowodnimy źródłami …
PS. jako, że współpracuję ze Stowarzyszeniem propagującym Braci Polskich, zapraszam raz jeszcze na coś wyjątkowego: poezję i pieśni Braci z XVI i XVII wieku:
10 września w Jędrzejowie, w gościnnym domu Państwa Przypkowskich (nota bene, rodziny o mocnych tradycja „ariańskich” czyli raczej Braci Polskich), odbędzie się niezwykłe spotkanie z poezją i muzyką Braci Polskich. Oto plan działania tego dnia w Jędrzejowie:
Pieśni i poezja Braci Polskich XVI-XVII wieku
początek godz. 17.00 – planowane zakończenie godz. 20.00
– Wystąpienie Prezesa Honorowego Stowarzyszenia Szlak Braci Polskich Stanisława Janickiego – reżysera filmu „Sąd nad Braćmi Polskimi”
– Prelekcja o poezji i muzyce Braci Polskich wygłoszona przez Ireneusza Trybulca wraz z prezentacją muzyki dawnej czyli pieśni z rakowskiego kancjonału Braci Polskich z 1625 roku w wykonaniu zespołu Camerata Cracovia
– Recytacja wierszy Braci Polskich przez przez Krzysztofa Góreckiego – aktora Teatru Ludowego w Krakowie.
– Wystąpienie Dariusza Kaliny (p.o kierownika Narodowego Instytutu Dziedzictwa oddział Kielce) o zabytkach reformacji w woj. świętokrzyskiego
Przydatne linki: www.szlakbracipolskich.pl
Polska już po raz 19 bierze udział w obchodach EDD, które są najważniejszym świętem zabytków kultury w Europie. Honorowy patronat nad Europejskimi Dniami Dziedzictwa w Polsce sprawuje Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W imprezach EDD organizowanych właściwie we wszystkich regionach w Polsce każdego roku bierze udział kilkaset tysięcy Polaków.
