CHĘCINY
10 09 2011 r.
Miejsce spotkania:
Kamienica Niemczówka
Sesja popularno-naukowa pt.
Kamienie milowe na drodze poznawania ukrytej historii
Organizator:
Centrum Informacji Turystycznej i Historycznej Gminy Chęciny
Dariusz Kalina p.o. kierownika OT NID w Kielcach
Andrzej Gołembnik wespół z innymi poprowadzi spotkanie w Chęcinach, poświęcone prezentacji dzisiejszych metod badawczych dostępnych Archeologii. Dziękując serdecznie za zgodę na przybycie i wystąpienie, pragnę zaprezentować – jego refleksje na ten temat:
„W czasie ostatnich dwudziestu lat archeologia straciła charakter hermetycznej, elitarnej nauki, stając się profesją o szerszym społecznie wymiarze. Stało się tak głównie za sprawą nowych technologii i nowoczesnych sposobów komunikacji. Rozpowszechnienie się technik komputerowych, w tym ogólna dostępność do Internetu zrewolucjonizowały przepływ informacji, zmuszając reprezentantów wielu dyscyplin nauki do zmian warsztatowych, w tym i do zmian stosowanego języka. Jednocześnie rozwinęła się fotografia cyfrowa wraz z programami pozwalającymi na sprawną obróbkę wykonanych zdjęć. Możliwość łączenia ich w formę fotogrametryczną, a następnie w zwymiarowane bryły trójwymiarowe spowodowały pojawienie się nowego sposobu przekazywania informacji. Tym nowym nośnikiem jest „język obrazu” – skalibrowany, dopracowanych graficznie, aktywny i nasycony treścią obraz. Nowoczesne formy graficzne wyeliminowały opasłe, nudne w swej treści opisy, czyniąc z nauki łatwo dostępne źródło wiedzy. Od tego momentu zadaniem archeologów stało się wypracowanie nowych zasad prowadzenia prac i czynienia stosownych rejestracji. Oparte są one nie tylko na precyzji prowadzonej eksploracji, ale przede wszystkim na umiejętnych stosowaniu najnowszych zdobyczy techniki. Poza wspomnianymi sposobami wykorzystania możliwości fotografii cyfrowej szansą nowoczesnej archeologii jest dokumentacja wykonywana za pomocą skanera laserowego. To nowa dziedzina rejestracji obrazu, polegająca na zapisywaniu aktywnego obrazu 3D w jego rzeczywistym wymiarze – w skali 1:1. Oznacza to w praktyce zapisanie w pamięci komputera wiernego, dokładnego, trójwymiarowego obrazu, złożonego z tzw. chmury punktów, czyli milionów punktów, z których każdy ma swoją określoną pozycję geodezyjną. Ostatnie udoskonalenia tego typu sprzętu pozwalają na automatyczne nałożenie na osnowę chmury punktów fotograficznego obrazu dokumentowanych obiektów. Zyskujemy tym samym niemal gotowy, precyzyjny model 3D badanego obiektu – i to bez względu na jego rozmiary. W województwie świętokrzyskim techniki te wykorzystywane są przy pracach konserwatorsko-badawczych prowadzonych na terenie pałacu fortecznego w Krzyżtoporze i na dworze starościańskim w chęcińskim Podzamczu. Opracowywane są tam unikatowe technologie, pozwalające na łączeniu wielu technik i uzupełniające wykonywane rejestracje w formie aktywnych baz danych, tworzących uniwersalne środowisko archiwizujące wyniki badań – GIS (System informacji przestrzennej). Zamkniętych przykładem, będącym wzorem dla tych działań SA doświadczenia zebrane podczas wieloletnich prac wykopaliskowych, prowadzonych na terenie rezydencji królewskiej w Wilanowie. Dzięki zastosowaniu nowych technologii przebieg prowadzonych prac można śledzić niemal na bieżąco w Internecie, a po zakończeniu prac terenowych wyniki badań są niemal gotowe do publikacji. Prezentowana być mogą w formie trójwymiarowych, aktywnych (ruchomych) rekonstrukcji, podnosząc społecznie niezbędny, edukacyjny walor nauki”.
Nauka dysponuje jak dotychczas sporą ilością materiałów źródłowych na temat tego ośrodka miejskiego, powiązanego silnie z górnictwem i hutnictwem kruszcowym i żelaznym, kamieniarstwem, ale również handlem wołami, który był podstawą powstawania wielkich fortun tutejszych mieszczan (który to motyw w filmotece amerykańskiej stał się niezwykle „charakterystyczny”).
Kilka lat temu na rynku Chęcin przeprowadzono rozpoznanie archeologiczne poprzedzające prace budowlane. Jak prezentował się rozwój Chęcin od 1275 (pierwsza wzmianka), do największych zmian dokonanych w XIX wieku – dowiemy się więcej z prezentacji Archeologa, Historyka, Etnografa i innych.
Na zakończenie pokaz nowoczesnych technik dokumentacyjnych: cyfrowych i laserowych pt: Poza granice wyobraźni, czyli nowoczesne technologie w dziele dokumentacji zabytków.
