Ulica ta nazywana dawniej Boczna (1947), Świerczewskiego, powstała jako połączenie ulicy Radkowskiej i Kieleckiej, formując u ich zbiegu niewielki plac, w jeszcze w latach powojennych taktowany jako plac targowy. Widoczny jest na planie miasta z 1820 r.

Na podstawie ustnej tradycji zanotowanej przez Michała Rawitę-Witanowskiego, dom na zbiegu obecnych ulic Szkolnej i Radkowskiej i Krzywej, uznany został za kościół p.w. św. Mikołaja, i następnie datowany kolejno na XVI, XVII stulecie, aż w końcu zaczęto podejrzewać, że powstał w okresie przedlokacyjnym[1], Powodem tego przypuszczenia wydaje się, był fakt pozostawania na terenie posesji obrobionych elementów kamiennych, typowych dla świątyń katolików, a obecnych jeszcze w l. 60. XX w., a może również i starej tradycji kultu świętego Mikołaja na terenie miasta. Wypada się zgodzić, że istotnie budynek wzniesiony został poza granicami lokacyjnego miasta, lecz granica nie przebiegała wzdłuż pierzei ulicy Szkolnej.

Na planie Chęcin z 1820 r. nakreślony został jako należący do zabudowy miasta. Posesja ma kształt zbliżony do prostokąta, na jego wschodnim skraju od północy zaznaczono zapewne stodołę, zaś powyżej dom drewniany stojący na wydzielonej działce, przy ulicy Radkowskiej. Wydaje się, że dom ten opisany został w 1788 r., jako należący do Marcina Wilczyńskiego, a co najciekawsze, stał on około murów z dawna Augustowskich zwanych[2].

Budynek jest wolnostojący, usytuowany szczytem w stosunku do ulicy Szkolnej, która gwałtownie opada w kierunku północnym, z tego powodu dość szeroki wjazd na posesję umieszczony został od strony ulicy Radkowskiej. Murowany z kamienia wapiennego i piaskowca, do l. 50. XX w. nie tynkowany, zbudowany na rzucie czworokąta (12.20 x 13.10 m). W narożniku północno-zachodnim wydzielono zadaszoną część budynku, wspartą obecnie obmurowana i użytkowana jako garaż. Od strony północnej dostawiona była murowana stajnia, dostawiona do wysokiego, grubego muru (1,05 m). Dom przykryty jest czterospadowym dachem o otwartej więźbie krokwiowo-jętkowej, pobitym gontem, obecnie nakrytym papą.

Wejście do wnętrza umieszczono w elewacji południowej; jęto je w kamienny, renesansowy portal. Wewnątrz obszerna sień, otwarta na strych, w części jej południowo-zachodniej znajduje się zejście do piwnicy, ujęte w portal z prostych piaskowcowych bloków, analogiczne umieszczone jako odrzwia do wnętrza piwnicy. Jest ona nakryta sklepieniem kolebkowym z niewielkimi oknami w elewacji południowej i zachodniej (obecnie zamurowane). Od strony zachodniej umieszczona jest izba mieszkalna zajmująca oświetloną oknem umieszczonym w elewacji zachodniej, przeprutym w bardzo grubym murze (ponad 2.5 m), wewnątrz ognisko kuchenne. Po stronie wschodniej sieni umieszczone zostały drewniane schody na pomieszczenia półpiętra, pod nimi troje drzwi do wąskim pomieszczeń – od strony wschodniej dwoje i od północnej jedne. Na półpiętrze dwa pokoje po stronie północnej domu i podłużna kuchnia rozplanowana wzdłuż ściany wschodniej.

Obiekt nie był jak dotąd zinwentaryzowany. Na planie miasta z 1820 r. jago rzut jest prawie dwukrotnie dłuższy w kierunku wschodnim, obejmujący obecne podwórko jak również miejsce zajęte przez obecne wolnostojące garaże. Od strony południowej umieszczone było zadaszenie wsparte na słupkach, od północnej zaś strony widoczna jest wąska i długa dobudówka, sąsiadująca z ogrodem owocowym należącym do tejże posesji.

Wydaje się, że mamy tu do czynienia z warsztatem kamieniarskim należącym do Flamanda z pochodzenia, Augustyna de Vien (Oien), żyjącego i działającego w pierwszej połowie XVII w., ale o tym innym razem…


[1] A. Barbasiewicz, M. Kozińska, Chęciny. Studium urbanistyczne, 1957, s. 50; M. Barbasiewicz, J. Kubiak, Chęciny – studium historyczno-urbanistyczne , Warszawa 1981, s. 53-54;. Pustota-Kozlowska, Chęciny. Zabudowa ulic miasta (ulice: W. Łokietka, S. Staszica, Długa, Małogoska, Jędrzejowska i Plac Stefana Żeromskiego). Dokumentacja historyczno-urbanistyczna wykonana na zlecenie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Kielcach, t. 1, Warszawa 1985, s. 50-51.

[2] J. Wijaczka, Sytuacja gospodarcza Chęcin u schyłku XVIII wieku, w: Chęciny. Studia z dziejów miasta XVI-XIX wieku, Kielce 1997, s. 29-30.